1990, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa(lar) 016-022
ERKEK MERİNOS KUZULARA İMPLANTE EDİLEN ZERANOL'UN GENİTAL ORGANLARA ETKİSİ ÜZERİNE HİSTOPATOLOJİKİNCELEMELER
M. Kemal ÇİFTÇİ1, Metin Münir KIRAN2
1Yard. Doç. Dr., S.Ü. Veteriner Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, Konya
2Arş. Gör., S. Ü. Veteriner Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, Konya
Görüntülenme Sayısı:2241 - İndirilme Sayısı: 1800

Son yıllarda erkek kuzu ve danalarda daha fazla canlı ağırlık artışı sağlamak amacıyla kullanılan zeranolün, erkek merinos kuzuların genital organlarında meydana getirdiği değişikliklerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bunun için 12 ± 8 günlük 45 adet erkek merinos kuzu kullanıldı. Herbiri 15 kuzudan oluşan 3 gruba ayrıldı. 1. gruba 12 mg, ll. gruba 40 gün arayla iki kez 12 mg zeranol, kulak derisi altına implante edildi. Geri kalan 15 kuzu kontrol grubu olarak ayrıldı. Her gruptan 5'er adet kuzu implantasyondan 80, 120 ve 160 gün sonra kesildi.

Zeranal implante edilen kuzularda tubulus saminiferus çaplarında küçülme, spermatogeneziste gecikme, epididimislerde interduktal bağ dokuda artış, adenomiyozis, hiperplazi ve intraepitelyal lumina oluşumları, prestat ve gl. bulbouretralislerinde skuamöz metaplazi, bazı bezlerde kistik dilatasyon ve keratinizasyon, interalveolar bağ dokuda artış ve hiperplazi, gl. vezikülozalarında ise alveolar yapıda azalma, interalveoler bağ doku artışı, alveolierde kistik dilatasyon tespit edildi.

Testislerdeki değişikliklerin revarzibi olmasına karşın epididimis, prostat, gl. bulbouretralis ve gl. vezikülozadakilerin irreverzibl olduğu saptandı. Bu nedenle zeranal implante edilen kuzularda cinsel yetersizliklerin olabilceği, böylece bu hayvanların damızlık olarak kullanılmasının sakıncalı olabilceği düşünüldü.