2022, Cilt 38, Sayı 3, Sayfa(lar) 190-198
Köpekler ile sahipleri arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi: kedi/köpek sahibi ilişki ölçeğinin Türkçe çevirisi, güvenirlik ve geçerlik çalışması
Ufuk Kaya1, Dogukan Ozen2, Murat Onur Yazlik3, Selim Kosem4, İsmayil Safa Gurcan2
1Hatay Mustafa Kemal University, Veterinary Faculty, Department of Biostatistics, Hatay, Turkey
2Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Biostatistics, Ankara, Turkey
3Ankara University, Veterinary Faculty, Department of Obstetrics and Gynecology, Ankara, Turkey
4Pet 312 Veterinary Clinic, Ankara, Turkey
Anahtar Sözcükler: Faktör analizi, geçerlik-güvenirlik, ilişki ölçeği, köpek, sahip
Görüntülenme Sayısı:916 - İndirilme Sayısı: 391

Amaç: Bu çalışmanın amacı, köpekler ve sahipleri arasındaki ilişkilerin kalitesini değerlendirmek için kullanılabilecek kedi/köpek sahibi ilişki ölçeğini (C/ DORS) Türkçe'ye çevirmek ve Türkiye?de farklı demografik değişkenler arasında ilişki kalitesini değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: Kedi/köpek sahibi ilişki ölçeği (C/DORS) uzman bir ekip tarafından orijinal dili İngilizce'den Türkçe'ye çevrildi. Çalışmaya katılmaya gönüllü olan köpek sahiplerinden ölçek aracılığıyla bilgi toplanmıştır. Köpek sahiplerinin cinsiyeti, eğitim durumu ve maddi durumu da toplandı. Ölçeğin geçerlik ve güvenirliği Cronbach's alpha ve faktör analizi kullanılarak değerlendirildi.

Bulgular: İlk istatistiksel analizler ölçekte faktör analizinin kullanılabileceğini (Bartlett küresellik testi, p<0,001) ve örneklem büyüklüğünün yeterli olduğunu (KMO testi=0,619) ortaya koydu. Algılanan duygusal yakınlık, evcil hayvan-sahibi etkileşimi ve algılanan maliyet olarak üç alt boyuta sahip olan ölçeğin toplam açıkladığı varyans %43,90 olarak bulundu. Ölçeğe ait Cronbach alfa katsayısı 0,844 olarak tespit edildi. Ölçek alt boyut skorlarının cinsiyet (p>0,05) ve gelir durumu (p>0,05) açısından istatistiksel olarak benzer seviyelerde olduğu görüldü. Algılanan maliyet skoru eğitim durumu açısından istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,05).

Öneri: Türkçe?ye uyarlanan ve geçerlik-güvenirliği belirlenmiş olan bu ölçeğin Türkiye?de köpek-sahibi ilişkilerini ölçebilen ilk ölçek olma niteliği taşıdığı düşünülmektedir. Ayrıca, bu çalışma ölçek geliştirme ve uyarlama çalışmaları aracılığıyla Türkiye?de pet hayvanı-insan ilişkilerinin incelenmesi hususunda faydalı olacaktır.