2017, Cilt 33, Sayı 3, Sayfa(lar) 176-183
Kıl keçisi oğlaklarının büyüme hızına ana yaşı ve işletme etkisini araştırmada bazı çoklu karşılaştırma testlerinin karşılaştırılması
Zehra Günlü1, Mehmet Emin Tekin2
1Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kampüs, Konya, Türkiye
2Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Kampüs, , Konya, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Büyüme hızı, işletme etkisi, çoklu karşılaştırma testleri
Görüntülenme Sayısı:2308 - İndirilme Sayısı: 2304

Amaç: Bu araştırma, Kıl Keçisi oğlaklarının süt emme dönemi büyüme hızına (günlük canlı ağırlık artışı) ana yaşı ve işletme faktörü etkisini araştırmada, farklı post-hoc testlerinin karşılaştırılması amacıyla yapıldı.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada, Karaman İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliğine üye 6 farklı işletmede, farklı yaştaki analardan 2015 yılında doğan 1189 kıl keçisi oğlağının, süt emme dönemindeki büyüme hızı verileri kullanıldı. İstatistik analizler SPSS programı ile yapıldı.

Bulgular: İşletmeler arası karşılaştırmada TUKEY HSD, BONFERRONI, SIDAK, GABRIEL ve HOCHBERG testleri aynı benzerlik ve farklılıkları belirlerken, SCHEFFE testi 2 ve 4 numaralı işletmeler arasındaki farkı önemsiz (P>0.05), LSD testi ise 2 ve 3 numaralı işletmeler arasındaki farkı önemli (P<0,05) buldu. Çoklu aralık testlerinden SNK, DUNCAN ve SCHEFFE testleri 4 homojen alt grup belirlerken; TUKEY HSD, TUKEY B, GABRIEL, REGW-F, REGW-Q, WALLER- DUNCAN ve HOCHBERG GT testleri 5 homojen alt grup belirledi. Ana yaşı gruplarında SCHEFFE ve LSD testleri dışındaki testler aynı benzerlik ve farklılıkları buldu; SCHEFFE testi 2 ile7 ve 4 ile 5 grupları arasındaki farklılığı önemsiz (P>0,05) bulurken diğer testler önemli buldu. LSD testi ise, diğer testlerin önemsiz bulduğu 4 ile 6, 5 ile 7 ve 6 ile 7 grupları arasındaki farklılıkları önemli (P<0.05) buldu. Buna göre LSD bir uçta SCHEFFE diğer uçta olmak üzere diğer testler arada yer aldı.

Öneri: Sonuç olarak, çoklu karşılaştırma testlerinde grup sayısı 3 olduğu durumlarda LSD testinin tercih edilebileceği; BONFERRONI ve SIDAK testlerinin birbirlerinin yerine kullanılabileceği; I. Tip hatadan kaçınmak için SCHEFFE, TUKEY HSD, SNK, II. Tip hatayı kontrol altında tutmak için LSD ve DUNCAN testlerinin tercih edilebileceği söylenebilir.