Bu çalışmada, kuluçkadan çıkıştan sonra tavuk bursa Fabricii'sinde oluşan histolojik değişiklikler ışık mık-roskopik seviyede incelendi. Bu amaçla yerli hibrid GXSX ırkı 60 tavuktan alınan bursa Fabricii örneği materyal olarak kullanıldı. Alınan doku örnekleri alkoiik-formalin ve Helly tespit sıvılarında tespit edilerek: histolojik yöntemlerle takipleri yapıldı ve parafinde bloktandı. Bloklardan alınan 6 µm kalınlığındaki kesitler, Grossman'in üçlü boyaması, Pap-penheim'ın panoptik boyaması ve methyl green-pyronin boyama yöntemleri ile boyandı. Kuluçkadan çıkışı takibeden ilk üç hafta içinde organdaki lenf foliküllerinin hızlı bir şekilde büyüdükleri ve organın Lamina proprıyasını tamamen kapladıkları gözlendi. Foliküllerin birbirleri üzerine yaptıkları basınç nedeniyle uzadıkları ve lamba şişesi görünümünü aldıkları dikkati çekti. Foliküller arası epitel (İFE) ve folikül ilişkili epitel (FAE) 'de onikinci haftaya kadar belirgin değişiklikler gözlenmedi. Involüsyonun ilk histolojik belirtileri olan inlraepitelyal ve intrafoliküler kistlere, ilk defa in-kübasyonun onikinci haftasında rastlandı. Donem ilerledikçe, intrafoliküler kistlerin, lenf foliküllerinin medullalarını tamamen kapladıkları gözlendi. Daha ileri dönemlerde kist içeriğinin, dejenere olan FAE bölgesinden organın merkezi lümenine boşaldığı tespit edildi, Ondördüncü haftada lenf foliküllerinin histolojik organizasyonu tamamen ortadan kalkmış ve organ, multitubuler bir yapı kazanmış durumdaydı. Ondördüncü haftada organın Lamir-a propriyasında gözlenen lenfosit infiltrasyon alanları, yirmiüçüncü haftada daha da genişlemiş durumdaydı. Bu dönemde hücresel ve ipliksel elemanları artmış olan organ lamina propriyasında çok sayıda plazma hücresine de rastlandı. Bu histolojik bulgular, kanatlılarda B-lenfeşitlerinin yapıldığı merkezi bir lenfoîd organ olan bursa Fabricii'nin, ınvolüsyonun geç in-volüsyon ve rezidüel evrelerinde belli bir süre daha sekonder lenfoîd organ olarak da fonksiyon görebileceğini orıaya koymaktadır.