2002, Cilt 18, Sayı 3-4, Sayfa(lar) 057-061
SÜTÇÜ İNEKLERDE KİSTİK OVARYUMLARIN GnRH ve AYNI ANDA UYGULANAN GnRH-PGF2α ile SAĞITIMI
Hüseyin Erdem1, Tevfik Tekeli1, Mehmet Uçar2, Mustafa Yenice3
1Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, KONYA
2Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, AFYON
3Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, KONYA
Anahtar Sözcükler: Ovaryum Kisti, GnRH, PGF2α, İnek
Görüntülenme Sayısı:2736 - İndirilme Sayısı: 4434

Sunulan çalışmada, ovaryum kistlerinin sağıtımında GnRH hormonu ve aynı anda uygulanan GnRH-PGF2α kombinasyonunun etkisi araştırıldı. Çalışmanın materyalini postpartum 45-150. günler arasında bulunan Holstein ırkı 270 baş ineklen rektal palpasyon ve ultrasonogram muayene yöntemleriyle ovaıyum kisti tanısı konulan 14 baş inek oluşturdu. Iştetmede bulunan 270 baş inek, önce dölverimi kayıtları ve klinik semptomlar da gözönünde bulundurularak rektal palpasyon ile muayene edildi. İlk muayenede ovaryum kisti şüphesi bulunan 14 baş ineğe 10 gün sonra ikinci kez rekial palpasyon uygulandı. On gün ara ile tekrarlanan rektal muayene uygulamalarından hemen sonra inekler, real-time ullrason ile muayene edildi. Rektal palpasyon ve ullrasonografik muayene yöntemlerine göre ovaryum kisti tespı! edilen ineklerden, yapılacak sağılımın etkinliğinin ve kist tipinin belirlenmesi amacıyla enjeksiyon günü (0. gün) ve daha sonra 3, 7 ve 14. günlerde kan alındı. Alınan kan örneklerinden plazmalar ayrılarak, plazma progesteron düzeyleri belirlendi. Sağıtım uygulamaları amacıyla ovaryum kisti tanısı konulan 14 baş inek random yöntemiyle 7'şer başlık 2 gruba ayrıldı. Birinci gruptaki ineklerin 7'sine 20 ug buserelin (GnRH), 7'sıne de 20 µg buserelin-25 mg dinoprost (PGF2α) kombinasyonu kas içi yolla enjekte edildi. Her iki grupta bulunan ineklerin % 71,4'ü sağılıma cevap verdi ve gebe kaldı. GnRH ve GnRH-PGF2α gruplarında sağıtım-ilk östrus aralığı sırasıyla 16.4±2.75 ve 11.4±2.75 gün; sağttım-gebe kalma aralığı 53±9.43 ve 58.8+19.15 gün olarak elde edildi ve istatistiki fark bulunmadı. Her iki grupta gebelik başına yapılan tohumlama sayısı ise 1.4 olarak bulundu. Sonuç olarak, ovaryum kistlerinin sağılımında aynı anda uygulanan GnRH-PGF2α kombinasyonuyla sağlanan sağıtım-ilk östrüs ve sağıtım-gebe kalma aralıklarının sadece GnRH uygulamasına göre önemli bir avantaj oluşturmadığı ve aynı anda uygulanan GnRH ve PGF2ö'nın biıbirinin etkisini olumsu2 olarak etkilemediği tespit edildi. Ayrıca plazma progesteron düzeyinin belirlenmesinin de uygulama sonrası sağılımın izlenmesi bakımından çok önemli olduğu kanısına varıldı.